tirsdag 18. mars 2014

Sandshamna 05-18.03.14

I løpet av dei siste to vekene så har det gått med ein god del tid i felt. Mykje av den tida har blitt brukt på måsar. Etter ein god del dagar med uver og lite fiskeri, som igjen vil seie svært få måsar, så har det no dei siste dagane vore eit meget bra antall med fuglar innom på hamna. Og med eit stort antall med måsar, er også muligheitene virkelig der. Det har blant blitt ein god del avlesingar på merkte fuglar, dei fleste av desse frå Hordaland, men det er også snakk om fuglar frå Rogaland og Oppland. I tillegg til desse har eg også lest av ein fugl frå Danmark. Ser ein så vekk i frå dei merkte måsane, så har det dagleg vore kvitmåsar innom på hamna. Det har då i hovudsak vore snakk om grønlandsmåsar, men det har også blitt sett ein polarmåse. Totalt i 2014 så har eg sett minimum
11 grønlandsmåsar på Sansdøya, 10 av desse på hamna, og ein langs Voksevegen mellom Sandsøya og Voksa. Aldersmessig er desse fuglane fordelt slik: 8+ 2K, 1 3K, 1 4K, 1+ 5K+. Går vi så vidare til polarmåsar, så har det denne vinteren vore svært få å sjå av den sorten. Totalt har det berre blitt observert 3 polarmåsar så langt i 2014. Då fordelt på 2 2K og 1 3K. Mange av desse kvitmåsane har vore svært stasjonære. Den fuglen som har vore lengst i området er ein 2K grønlandsmåse, den vart første gongen sett den 3.jan og sist i dag den 18.mars.

Her er eit par bilder av to av dei nyaste kvitmåsane, ein grønlandsmåse og ein polarmåse.
Grønlandsmåse 2K (juvenil/1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014
Ut i frå størrelsen på denne fuglen så er nok det her snakk om ein hofugl.
Den vart første gong sett den 25.februar, etter dette har den hold seg i
området.

Grønlandsmåse 2K (juvenil/1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014

Grønlandsmåse 2K (juvenil/1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014
  
Polarmåse 2K (juvenil/1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 10.mars 2014

Polarmåse 2K (juvenil/1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 10.mars 2014



Eit par "longstayera"...
Ser ein vekk i frå kvitmåsane, så har eg som kanskje mange har fått med seg hatt både gulbein- og kaspimåse innom på hamna etter nyttår. KASPIMÅSEN vart første gong observert den 14.februar, etter dette så var den svært stasjonær. Den var til slutt litt meir frå og til, og siste gongen den bli sett var den 7.mars. Eit par dagar før eg såg "kaspien" for første gong, altså den 12.februar, vart det sett ein GULBEINMÅSE. Gulbeinmåsen har vore langt i frå så stasjonær som kaspimåsen. For i løpet av dei to første vekene den hold seg i området, så vart den faktisk berre sett fire forskjellige dagar. Og eg trudde det var det... Men på laurdag den 15.mars var den igjen på plass, då etter å ha vore vekk i ca. to og ei halv veke. Dette viser berre at fuglane held seg i området, og ein skal vel heller ikkje heilt utelukke at kaspimåsen også kan dukke opp igjen.

I går og i dag var gulbeinmåsen fortsatt på plass. Det vil då seie at den har vore i området i 35 dagar. Då kan ein trygt seie at den er ein skikkelig longstayer! I går var den også for første gong på skikkelig fotohold, under kan du sjå nokre av bilda som blei tatt.


Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 17.mars 2014

Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 17.mars 2014

Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 17.mars 2014
Samanliknar ein fuglen med gråmåsane som står i forgrunnen, så er
gulbeinmåsen mykje meir kontrastrik. Dette gjer det slik at det ikkje er så
alt for vanskelig å plukke den ut blant dei som oftast meir 
ensfarga gråmåsane.

Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014

Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014



Fargemerkte måsar...
Som nemnt over så har eg fått lest av fleire ringmerkte måsar i denne perioda. Dette er då sjølvsagt snakk om fuglar som eg ikkje har merkt sjølv. Totalt sidan den 5.mars har eg fått lest av 11 fargemerte måsar, fordelt på 9 gråmåsar og 2 svartbakar. Dette er fuglar som er merkte i Hordaland (6 gråmåsar, 1 svartbak), Rogaland (2 gråmåsar) og Oppland (1 gråmåse). I tillegg til desse så har eg også hatt ein fugl (svartbak) frå Danmark.

Her er bilder av tre av gråmåsane.

J5217
Gråmåse 3K (2.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.mars 2014
J5217 blei merkt som ein 2K-fugl den 10.januar i 2013 ved Breiavatnet
i Stavanger. 

Gråmåse 3K (2.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.mars 2014


JN717
Gråmåse 4K (3.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014
JN717 vart merkt som ein 2K-fugl den 22.april i 2012 i Tranvågen, Ågotnes.
 
Gråmåse 4K (3.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.mars 2014


JN596
Gråmåse 4K (3.vinter), Sandshamna/Sandsøya 17.mars 2014
JN596 vart ringmerkt som ein 1K-fugl i Byparken i Bergen den
22.september i 2011.

Gråmåse 4K (3.vinter), Sandshamna/Sandsøya 17.mars 2014

torsdag 6. mars 2014

Liv i kystlyngheia...

I løpet av dei siste dagane så har det vore eit innsig av svartstruper lenger sør langs kysten. Dermed tenkte eg at det ikkje vil vere alt for dumt å ta seg ein tur rundt på svartstrupelokalitetane på Sandsøya, for å sjekke om det kunne ha dukka opp ei svartstrupe eller to. Dermed blei det for tre dagar sidan, samt i forgårs (3. og 4.mars) ein sjekk rundt om på dei fleste lokalitetane på øya, der det tidligare har hekka svartstruper. Eg må vel egentleg innrømme at eg ikkje hadde all verdens trua på at eg kom til å finne noko. For tidligare så har ankomst av svartstruper på hekkelokalitet skjedd frå midten av mars til den første veka av april. Ja, sjølv når vi hadde ei overvintrande bestand, dukka dei ikkje opp på hekkeplassen før dette. I år har riktig nok verforholda vore på svartstrupene si side, med ein mild og fin vinter, der det ikkje har vore så alt for store problem med å finne mat (dette gjeld først og fremst for overvintrande fuglar). Og når vi no har hatt fleire fine dagar med milde sørlige vindar, har det komt inn ein del fugl frå sør. Forholda denne vinteren har rett og slett vore på svartstrupene si side!

Runda mi rundt på lokalitetane på øya vart starta i Sandsvågen. Det er her vi dei siste åra har hatt hekking av svartstruper. Og ein kan trygt seie at dette er den beste lokaliteten for arten på Sandsøya. Etter ankomsten på staden tok det ikkje lang tid før eg såg ein fugl sitte i toppen av ei einebusk. Kunne det faktisk vere ei svartstrupe? Etter å ha satt kikkerten på fuglen var det ikkje lenger nokon tvil... Det var nemleg årets første svartstrupe som satt der. Eller rettare sagt, årets to første. For både ho- og hannfuglen satt like ved kvarande. Dermed var det faktisk på plass eit svartstrupepar! Dermed kan ein kan tryg seie at eg fikk fullklaff allereie på lokalitet nummer ein. Hannen vart ved eit par anledningar høyrd syngande, men for det meste av tida eg var der var dei opptatt med å jakte insekt, noko det for tida er meir enn nok av. For med temperaturar på rundt 10 grader er det ikkje mangel på insekt som er ute og flyg.

Etter å ha lokalisert mitt første par for året fikk eg litt blod på tann, og det blei fort litt enklare å kome seg rundt å få sjekka endå fleire lokalitetar. På den neste staden var det dessverre fint lite å sjå. Dette er ein lokalitet der det tidligare hekka to par, men dette var då svartstrupebestanden var på topp. Det var den fram til t.o.m. 2009. Då var det 8-9 hekkande par på Sandsøya. Men i og med at alle desse prøvde og overvintre, så gikk det den veie det måtte gå. For vinteren 2009/2010 var av den svært harde sorten, og ingen av svartstrupene greidde seg.

På den siste lokaliteten eg var innom (Hellandsvågane) har det ikkje blitt sett svartstruper sidan "knekken" vinteren 2009/2010. Etter å ha stoppa bilen og sett over området gjennom kikkerten, var det egentleg ikkje så alt for mykje som stakk seg ut. Men så var der ein kjent lyd! Kunne det vere svartstruper her også? Joda, der var ikkje berre ei, men to fuglar. Ja, nok eit par! Dermed er dette første gongen sidan 2009 det har vore meir enn eit par samtidig på øya. Og fortsatt er det ekstremt tidlig, så kanskje dukkar det opp endå fleire? Forhåpentlegvis så får vi ingen alvorlige tilbakeslag med kulde og snø... Og skjer ikkje det, ligg alt til rette for at vi i år kan få svartstrupebestanden på rett kjøl igjen.

Her er nokre bilder av det eine paret.
Svartstrupe 2K+ F, Hellandsvågane, Sandsøya 3.mars 2014
Sandsøya er den nordligaste staden i Norge der det årleg hekkar svartstruper.

Svartstrupe 2K+ M, Hellandsvågane, Sandsøya 3.mars 2014

Svartstrupe 2K+ M, Hellandsvågane, Sandsøya 3.mars 2014
 
Oppstart av fargemerkingsprosjekt...
Frå og med i år har vi (Sunnmøre ringmerkingsgruppe) no muligheit til å fargemerke svartstruper. Det vil då bli brukt dei samme ringane som allereie er i brukt på både linerler og skjærpiplerker. Med ei slik merking er det svært mykje ein kan lære om arten. For slike ringar er det fullt mulig å lese av i felt. (Ringane er nemleg lesbare på mange, mange titals meter, både ved hjelp av teleskop, men også ved hjelp av foto) Det vil då gi ein heilt ny dimensjon med tanke på å få "data" på fuglane. Skulle ein for eksempel berre sette på metallring, måtte ein også ha fanga dei inn for å få lest av ringane. Men med fargeringar kan ein følge fuglane utan å forstyrre dei i det heile. Då vil ein kunne studere lokale forflytningar både sommar og også eventuelt vinterstid, ha større sjanse på å finne ut kor dei overvintrar visst dei ikkje overvintrar lokalt, sjå korleis ungfuglane forflyttar seg, korleis para brukar områda år for får, osv. Ein ting er i hvertfall sikkert, visst det lukkast å få merkt både voksnefuglar og ungar, kjem dette til å bli svært lærerikt! Merkinga av svartstruper vil ikkje skje berre her på Sandsøya, det vil også bli gjort eit forsøk på å lokalisere par andre stadar på ytre søre Sunnmøre og på Stadtlandet.