Havsvalefangst på Sandsøya

Den siste tida har det blitt satsa fleire netter på havsvalefangst. Havsvala er ein fugl flesteparten aldri har vore så heldige å få oppleve. Dette er fordi at skal ein oppleve denne arten så må ein ofte langt til havs. Det er nemleg der dei oppgheld seg det meste av tida. I hekkesesongen kjem dei først inn nær land og til hekkeplassen når det blir mørkt. På dagtig ligg dei enten å rugar i steinsprekker og jordholer, eller så er dei på næringssøk langt til havs. Desse fuglane er nærmast hjelpelause på land, og ville vore eit enkelt bytte for predatorar. Dette har dei då løyst ved å ikkje kome inn til kolonien før etter mørkets frambrudd. På Sunnmøre har vi eit par gode koloniar, der den eine er på godt over 100 par. I Norge er det faktisk berre her og i Nordland det er påvist hekking av arten. Men mykje tyder på at dei hekkar fleire stadar langst kysten. Som nevnt over så kjem ikkje havsvala inn til hekkeplassen før det blir mørkt. Dermed blir det også seint på sesongen før dei legg egg. Dei legg nemleg ikkje egg før ut i juni/juli, og også endå seinare. Då det er så mørkt at dei føler at det er trygt å kome til lands. Ruge- og reirtida er svært lang, ja på opptil 4 månadar. Ca.40 dagars rugetid, og vidare så tek den 50-80 dagar frå ungane klekker til dei er flygedyktige. (Havsvala legg berre 1 egg) I og med at den har ei lang ruge- og reirtid så er ikkje ungane flygedyktige før i slutten av oktober og vidare utover i november - desember. Går ein vidare nord til Røst, der dei også hekkar, utset dei egglegginga endå lenger enn her sør, då det er lenger ut på året før det er mørkt nok til at dei kjem til lands. Der er faktisk dei siste ungane ikkje flygedyktige før godt ut i desember, med etternølarar så seint som rett over nyttår. Etter at hekkesesongen er ferdig trekker dei sørover i det sørlige Atlanterhavet der dei tilbringer vinteren og våren. Havsvala blir svært gammal. Den europeiske aldersrekorda til den ca. 25 gram tunge fuglen er på 33 år.

Grei fangst...
I løpet av to heile og tre kortare netter så har eg fått 35 havsvaler i nettet i Hellandsvågane på Sandsøya. Eg har starta opp lydspelinga ca. 23.50 og holdt det gåande til rundt 04.00. Den einaste måten å få havsvalene i nettet på er nemleg å spele av songen til fuglane, då så høgt at lyden er godt høyrbar på havet utanfor. Så er det berre å sette høgtalaren ved nettet og vente på at havsvalene kjem flygande mot lyden. Natta til den 11.august og natta til den 14. august fikk eg henholdsvis 13 og 16 havsvaler, ellers har det dei nettene forholda har vore ugunstige berre blitt eit par ind. pr natt. Av dei 35 havsvalene som eg har fått i nettet så har det blitt tre kontrollar på fuglar med ring. Ein av desse blei ringmerka på Haramsøya i M&R i august i fjor. Dei to andre har eg ikkje fått svar på enda.

 

Her er nokre bilder av desse nydelige skapningane.

Havsvale 2K+, Hellandsvågane, Sandsøya 11.august 2013

 

Havsvale 2K+, Hellandsvågane, Sandsøya 14.august 2013

Havsvale 2K+, Hellandsvågane, Sandsøya 14.august 2013

 Det vil bli satsa på havsvalemerking også i tida framover, då så ofte veir- og vindforhold tillet det.