Havørn - frå Norge til Spania

Frå 2010 til og med 2012 var eg så heldig å få bli med min gode kompis Alv Ottar Folkestad på feltarbeid på havørn. Den gongen var det eit overføringsprosjekt til Skottland. Dei ville gjeninnføre havørna etter at dei siste vart utrydda der på starten av 1900-talet. Difor vart ungar frå norskekysten sendt til Skottland. Der skulle dei vere med på å bygge opp ein levedyktig og sjølvrekruterande bestand. Det har vore fleire runder med overføring av norske havørnungar dit. Den siste var frå 2007-2012; der eg var med dei siste tre sesongane. Dette var svært lærerikt, og eg sit igjen med mange gode minner frå desse åra. 

Her er eitt bilde av ein havørnunge som vart ringmerkt sommaren 2021. I og med at det var fugleinfluensa i omløp denne sesongen, vart det ikkje besøkt reir med enkeltungar, for å minske sjansen for at vi skulle bli smitta, men også for at vi kunne vere med på å spreie smitte. Vi gikk målretta på reir med to eller tre ungar, i og med at det må vere fleire ungar på reiret om vi skal kunne ta med ein. 

Skotsk suksess - men ikkje utan problem...  
Denne gjeninnføringa av havørn i Skottland har vore ei suksesshistorie, og dei har no ein levedyktig bestand på ca. 150-200 par. Dessverre så er det forsatt ein del konflikter både ovanfor landbruksnæringa og godseigarane, der gamle haldningar fortsatt heng igjen. Men heldigvis er det ikkje alle som er like fiendtlege; det er nemleg fleire stadar dei har etablert opplevingsturisme rundt ørnene, der folk kan få sett og oppleve den majestetiske havørna på nært hald. 

Norske havørner til Spania
No nesten 10 år etter, vart det igjen ei muligheit til å jobbe med havørn. Denne gongen var det Spania som stod for tur. Dei utrydda sine havørner på slutten av 1800-talet, og no vil dei gjere ein innsats for å tilbakeføre arten i spansk natur. Dette er jo ein art som naturleg høyrer heime i spansk fauna, så det å kome med ei hjelpande hand og då rette opp feil som vi menneske har gjort i tidligare tider, synst eg gir meining. I Norge er jo havørna ei suksesshistorie. Frå å være meir eller mindre utrydda i store delar av landet på slutten av 1960-talet, etter systematisk etterstrebing i godt over eitt århundre, har ho no etter at ho vart freda i 1968, tatt seg godt opp, og i store delar av landet er bestanden no meir eller mindre metta. Pr. dags dato reknar ein med at det er ein stad rundt 4000 par her til lands. Dette er ca. 40% av den europeiske bestanden. Og i og med at ein såpass stor andel av den europeiske bestanden hekkar i Norge, er dette ein såkalla ansvarsart. Vi er altså her i Norge pålagt eit spesielt internasjonalt ansvar for arten. Vi i Norge står i så måte i ein unik posisjon til å kunne hjelpe til med å gjeninnføre havørna til dei områda vi menneske har utydda ho.

Dette gjenninnføringsprosjektet til Spania var eit toårig (2021-2022) prosjekt som Norsk Institutt for Naturforskning i samarbeid med ei spansk rovfuglgruppe stod for. Alv Ottar Folkestad og eg stod for innsamling av ungar her på nordvestlandskysten. I fjor var målet å få sendt sørover ti ungar. Dessverre så gjorde ein dårleg hekkesesong, med få ungar, sitt til at vi kun fikk sendt avgårde ni ørneungar. I år var kvota på heile 21 ungar, noko som ville gi ein total på 30 ungar på to år. Vi skulle samle inn det vi greidde her frå nordvestlandskysten, og med ei muligheit til å supplere med ungar frå Trøndelag. Det viste seg at årets hekkesesong vart svært dårleg. Ja, ungeproduksjonen i år var ein av dei lavaste, om ikkje den lavaste, som er registrert sidan overvakingsprosjektet «prosjekt havørn» starta opp i 1975. Dette har nok utan tvil ein samanheng med fugleinfluensa-smitten som har gått blant fuglane. Vi fekk totalt kun samla inn elleve ungar. I tillegg til desse vart det sendt avgårde sju ungar frå Trøndelag. Totalt vart det altså sendt avgårde 18 ungar til Spania i 2022. Totalt blir dette då 27 ungar på to år.

Her er to ungar på reiret i toppen av ei ca. 20 meter høg furu. Slike reir er ofte mangeårige. Mange havørnreir kan også bli brukt i generasjon etter generasjon. 

Friske ungar

I og med at det var fugleinfluensa i omløp i år, som eg såvidt nemnte over, måtte vi vere svært påpasselige med hygienen ved reirbesøk og ved handtering av fuglane. Etter at ungane var tatt inn, haldt vi dei også adskilte frå kvarade, for å minske sjansen for at fleire vart sjuke om nokon av dei var smitta. Før avreise til Spania vart dei òg testa for fugleinfluensa. Alle fuglane som vart innsamla viste negative prøver. Det var altså ingen av ungane som vi var borti som var sjuke. 

Her er ein unge som fort kan ha vore eit offer for fugleinfluensa. Ein av foreldra sat på reiret då vi ankom lokaliteten. Dessverre så viste det seg at ungen, som du ser på bilder under, var daud. 

For å minske sjansen for at ungane skulle smitte kvarandre, om det var sjukdom blant fuglane, vart dei spreidd godt, med stor avstand til kvarandre. Under ser du ei av innhegningane ungane sat i dei siste dagane før avreise. 

Mange lange dagar
I og med at ungeproduksjonen var meget laber både hekkesesongen 2021 og 2022, måtte det ein stor feltinnsats til for å prøve å finne tilstrekkeleg med ungar til å fylle opp dei kvotene som hadde blitt satt. I fjor vart det nok gjerne trakka ein god del meir i felt enn det vart denne sesongen. Det vart då også merkt fleire ungar der det kun var ein unge i reiret. I år vart det kun prioritert å lokalisere reir med to eller tre ungar. Vi kan berre samle inn havørnungar frå reir med fleire enn ein unge. Vi skal jo ikkje sabotere hekkinga for ørnene. Er det to ungar i reiret kan vi ta ein, og er det tre ungar kan vi ta to. Denne hekkesesongen var det som som allereie nemnt fugleinfluensa i omløp; dette gjorde også sitt til at vi ikkje unødig besøkte reir. Fleire stadar i landet, inkl. i vårt område, har det blitt påvist smitte på havørn. Vi såg heldigvis lite til dette, men andre stadar har det vore ein del dødlegheit som nok er knytta til dette høgpatogene viruset. 

Her er nokre bilde frå innsamlinga. Mange av ørnereira ligg luftig til, og klatreutstyr i ei eller anna form, er då ei nødvendigheit. 

Dei siste par hekkesesongane har det ofte vore slik, enten var reira tomme, eller når det først var liv der, kun ein unge. For at vi skal kunne ta inn ein unge må det som tidligare nemt vere minst to ungar i reiret. Det var altså ved desse tilfella berre å forflytte seg til neste lokalitet, og håpe på eit betre resultat der... 

Her er tre reir som vart besøkt under årets ungeinnsamling. I desse var det både to og tre ungar. Ja, trass i ein svært dårleg hekkesesong kom vi faktisk over eitt kull på tre ungar. Slike trearkull er svært sjeldan. 

Charterfly til Spania
Etter at vi hadde fått samla inn det antallet ungar som var mulig, vart dei i slutten av juni flogne direkte frå Vigra med chartra fly til Asturias- og Cantabria-provinsen på nordkysten av Spania. Der dei så vart haldt i ei innhegning til dei var godt flygedyktige og så satt fri. Den første vinteren vert dei så mata for å auke sjansane for at dei kjem seg gjennom denne første kritiske perioden. Det er ikkje berre, berre å møte verda som ein uerfaren ørneunge. Frå naturen si side så blir dei jo i fleire månadar utover hausten mata av foreldra, enten direkte eller indirekte, før dei etter kvart må greie seg sjølve. Det er i denne første fasen som sjølvstendig at dødelegheita naturleg nok er størst. 

Bli med på reirbesøk
I videoen under kan du vere med å besøke eit reir med to ungar. Den eine av desse er no i Spania og forhåpentligvis kan han på sikt vere med på å bygge opp ein sunn og sterk spansk bestand. Havørnene legg reira sine både på berghyller og i tre; der tre er favoritten. I tilfeller der det er mangel på bergveggar og tre, kan dei legge reiret på bakken. Dette reiret låg definitivt ikkje på bakkenivå, men i ei høgstamma osp med meir eller mindre utan greiner dei ti første meterane. Slike tre er ei utfording å kome seg opp i, men om motivasjonen er sterk nok, så er det jo mykje som går. Ungen som ikkje vart teken med vart ringmerkt. Han vil i framtida kunne vere med på å gi verdifulle data om havørnene. Desse ungane var då eg entra reiret ca. 6-7 veker gamle. Mykje eldre enn det skal dei ikkje vere. Då er det nemleg ei fare for at dei kan finne på å hoppe av reiret, og då skade seg eller slå seg i hel. Når ungane er frå 10 til 12 veker gamle blir dei flygedyktige. Dette varier sjølvsagt med næringstilgongen, men også med kjønn; der hannane blir flygedyktige før hofuglane. 

 

Runde 11.04.13

I går vart turen lagt til Runde for årets første feltdag. Målet med turen var å få lest av flest mulig av dei fargemerka lundane som vi har merka dei siste åra. Denne avlesinga er ein del av seapop-prosjektet på Runde. Totalt er det ca. 200 lundar som har fått påsatt både metall- og fargering. Dei første vart merka i 2007, vidare i 2009, og dei siste vart merka i fjor. Eg har ikkje rukke å gå gjennom alle bilda frå i går for å sjå kor mange forskjellige merka lunder som var opp og sverma, for så å sete seg inn i fellsida. Men ein god del titals fuglar burde det nok vere. For aktiviteten på lundane var på topp. Dei satt inne store delar av tida frå eg ankom lundeura ca. kl. 16.00 til eg tok kvelden rett før det blei skikkeleg mørkt ca. kl. 20.45. Utanom sjøfuglane, så var der også ein god del havørner som benytta varmlufta i fellsidene. Ei av dei 2K havørnene som vart sett var også ringmerka. Og med den nye typen ringar så var det ikkje så alt for vanskeleg å få lest av ringkoda. Meir om ørna er det mulig å lese nederst i innlegget.

 Her er nokre bilder som blei tatt av lundane i går.

Lunde, Runde 11.april 2013

Lunde, Runde 11.april 2013



Lunde, Runde 11.april 2013

Lunde, Runde 11.april 2013



Lunde, Runde 11.april 2013

Lunde, Runde 11.april 2013

Havørn frå Rogaland...
Eg fikk som sagt lest av ei ringmerka havørn i det eg satt og venta i lundeura i går. Ørna med ringkode N054 blei merka som ein reirunge (pullus) i Bjerkreim kommune i Rogaland den 10.juni i 2012. Plassen der ørna blei sett i går ligg ca. 420 km frå ringmerkingslokaliteten.

Her er eit bilde av ørna.

Havørn 2K, Runde 11.april 2013



Avlesing av ringmerka havørner

Den 25.februar var Alv Ottar Folkestad og eg på Skorpa i Herøy kommune for å telle villgeitene som held til der. På båtturen ut til øya kom vi over ein god del havørner, blandt dei var det ein fjorårsunge (2K) som eg trudde var ringmerka. Noko som viste seg å stemme. Etter å ha tatt nokre få bilder av ørna var ringen avlest. Den nye ringtypa som blei tatt i bruk i fjor gjer det ekstremt mykje lettare å lese av desse ringmerka ørnene. Før har siffera/bokstavane vore mykje verre å lese av då kontrastane mellom ringfargen og fargen på siffera/bokstavane, samt plasseringane av desse har gjort det vanskelig å få lest av ringkodene. På den nye ringtypa er kontrastane store, og ringkoda er plassert saman slik at den lett kan avlesast. Skulle ein for eksempel berre sjå siste delen av koda på den eine sida av ringen vil ein sjå den første delen av koda på den andre sida av ringen, dermed skal det svært mykje til og ikkje lukkast med avlesinga. Ein annan ting er at ringen er veldig stor, og dermed er det plass til store bokstavar og siffer, dette gjer det slik at ein med få problem også kan lese av desse ringane på langt hold ved hjelp av teleskop eller foto. Under kan du sjå eit bilde av fjorårsungen frå Skorpa med ein slik ring.

Havørn 2K, Skorpa 25.februar 2013

Havørna N001 vart ringmerka på eit reir i Fræna kommune i M&R i juni i 2012. Den 25.februar vart den som sagt funnen igjen på Skorpa i Herøy kommune ca. 111 km i frå ringmerkingsstaden. Totalt blei det i 2012 ringmerka ca. 100 havørnungar med denne nye ringtypa i Norge. Desse vart merka langs kysten frå Rogaland t.o.m. Nordland.


Frå Vatnefjorden til Sandshamna
Den 7.desember i fjor var eg ute og såg på måsar på Sandshamna. Rett før det vart mørkt vart eg oppmerksom på nokre havørner som holdt seg like ved. Dermed var det fram med teleskopet. Då viste det seg at ei av ørnene, ein årsunge (1K) var ringmerka. Ørna var då ca. 270 meter i frå der eg sto, men det var likevel få problem med å få lest av ringen. Og på ringen sto det N004. Ørna viste seg å ha blitt merka i Vatnefjorden i Haram kommune i M&R i juni i 2012. Avstanden frå ringmerkingsstaden og til Sandshamna er på ca. 70 km. I reiret der denne vart merka var der to ungar, den eine av desse vart samla inn og seinare overført til Skottland som ein del av overførings-
prosjektet.

Her er eit dokumentasjonsbilde av N004 som igjen viser kor enkelt det er å få lest av

 denne ringtypa. Dette bildet er tatt på ganske langt hold med ei brennvidde på 420mm.

Havørn 1K, Sandshamna/Sandsøya 7.desember 2012

Dermed er det berre å sjekke alle havørnene ein ser. For no skal det ikkje lenger vere uoverkomeleg å få lest av ringane på fuglane berre ein er klar over kor enkelt det er og dermed faktisk tek seg bryet å ta "skopet" opp frå sekken eller kanskje "fyre" av eit par ekstra bilder.

Fugleåret 2012

Då er 2012 så og seie over, og som vanleg blir det i løpet av eit år mange gode opplevelsar. Her vil eg ta eit lite tilbakeblikk på året som har gått. For 2012 har hatt litt av kvart å by på...

Januar/februar/mars
Årets tre første månadar var meget like. Det bli først og fremst satsa på måsar. For i starten på 2012 var det nemleg tidenes invasjon av grønlandsmåsar. Det vart sett store antall langs heile kysten av Norge. Den største ansamlinga som vart rapportet var om eg ikkje hugsar heilt feil på rundt 90 individ. Min rekord på Sandsøya og Voksa var på 19 grønlandsmåsar samtidig. Ein forbausande stor andel av desse måsane var av den nord-amerikanske hybriden grønlandsmåse x eskimomåse (kumlien`s gull). Totalt hadde eg minst 11 forskjellige ind. av denne forma. I tillegg til grønlandsmåsane så vart det også sett fleire polarmåsar. Ser ein vekk i frå kvitmåsane så vart øyane sin første dvergmåse sett på Sandshamna på Sandsøya. Det var nemleg ein 1.vinter fugl innom på hamna eit par dagar i måndskiftet januar/februar. Legg ein så måsane litt til side så vart det sett sædgjess (ua. rossicus) og tundragjess (ua. albifrons/flavirostris) på Voksa så seint som i siste halvdel av januar. Dette var fuglar som hadde holdt stand frå seinhaustes av.

Her er eit bilde av årets invasjonsart.

Grønlandsmåse 1K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 27.januar 2012

April

Denne månaden vart dei første feltdagane unnagjort på Runde. Dette er alltid eit av årets høgdepunkt. Det å kome seg ut i fjellsida å få sett lundeura yre av liv er mildt sagt magisk. Ellers så var det stor spenning knytta til denne månaden når det gjaldt grashoppesongarar. Det er nemleg denne månaden dei første songarane brukar å ankome hekkelokalitetane. I 2012 skulle desverre ikkje veirgudande være samarbeidsvillige. Med nordlege vindar og låge temperaturar vart det svært frå grashoppesongarar. Det vil seie at 2 songarar vart høyrd syngande av lokalbefolkninga på Sandsøya i april. Den eine fuglen utgjorde faktisk det tredje tidligaste vårfunnet av arten i Norge, då den først vart høyrd syngande den 19.april. Ingen av desse songarane vart værande, og dei store antalla med grashoppesongarar frå åra før virka berre meir og meir usansynlege. Av lokale sjeldenheiter vart det i løpet av denne månaden sett 3 grønlandske tundragjess, 2 fjellvåkar, fleire grønlandsmåsar og sist men ikkje minst polarmåse på Sandsøya og Voksa. Årets første "bombe" skulle imidlertidig bli detonert utanfor øyane. Eg var nemleg på feltarbeid på Runde, og før eg rakk å kome meg avgårde frå parkeringa i Goksøyra for å kome meg opp på fjellet kom M&R si femte SVARTGLENTE glidande langs fjellsida og forsvann inn i skodda. Dermed var årets første NSKF-art var i boks! 

Her er eit bilde av fargemerka ludar frå Runde i april

Lunde, Runde 16.april 2012

Mai
Endeleg dukka den første stasjonære grashoppesongaren opp på øyane. Den 9.mai var det nemleg ein ringmerka fugl på plass i Våge på Sandsøya. Songaren vart ringmerka på den samme lokaliteten 2 år før. Fuglen var på plass i 2011, og tek ein med 2012 var dette det tredje året på rad at songaren var på plass på den samme staden på Sandsøya. Etter denne vart det sett ein ny grashoppesongar på Voksa, men desverre var det berre ein av dei ring- og fargemerka fuglane som kom attende til øyane i 2012. Den første gobiten denne månaden var øyane sin første og M&R sin 5-8. AFTENFALK. Den vart nemleg sett kort i Våge på Sandsøya den 15.mai på ei av dei mange grashoppesongarturane mine. Men den største "bomba" small den 24.mai. Når M&R sin andre RAUDSTRUPESONGAR vart høyrd syngande på Støyle på Sandsøya. Dermed gav det varme veiret med sørlige vindar i slutten av mai eit skikkeleg resultat!

Her er eit bilde av den returnerande grashoppesongaren.

Den er her avbilda då den ankom i Våge på Sandsøya i 2011.

Grashoppesongar 3K+ M, Våge/Sandsøya 10.mai 2011

Juni
Denne månaden gikk for det meste med til overføringsprosjektet for havørn til Skottland. 2012 var det siste året det skulle overførast havørnungar. Målet var 20 ungar, men det dårlegaste produksjonsåret for havørn sidan prosjektet for havørn vart oppretta i 1974 gjorde det slik at antallet stoppa på berre 6 ungar. Dermed vart det i løpet av dei 5 åra sidan 2007 overført totalt 86 havørnungar til Skottland. Av lokale raritetar denne månaden vart det sett og høyrd polarmåse, vaktel, åkerrise, grashoppesongar og myrsongar. Men den største overraskelsen kom etter ein av havørnturane i midten av månaden. For i det vi kom tilbake til der Alv Ottar Folkestad bur på Aursneset i Ulstein kommune satt M&R sin andre GULIRISK og song. Den vart høyrd kort før den truleg trekte vidare.  

Her er eit bilde av ein av havørnungane som vart oppsøkt. Her for ringmerking.

Havørn pullus, Møre og Romsdal juni 2012

Juli

I 2012 skulle det endeleg gå i boks med hekkinga for lundane. Etter tre nullår på dei fire siste åra var det på tide med ein skikkeleg hekkesesong igjen. Etter å ha følgt med på ungeproduksjonen nøye frå klekkinga i starten på juni enda talet på ungeproduksjonen på ein stad mellom 50 og 60%, noko som er meget bra. Når det gjaldt dei andre sjøfuglartane på Runde var det berre fiskemåse, gråmåse, havsule og storjo som hadde ein god ungeproduksjon. Dei andre artane hadde ingen, eller tilnærma ingen produksjon. Det var i hvertfall ikkje noko antall å snakke om. Ellers i juli vart det satsa hardt på å få ring- og fargemerka flest mogleg måsar. Då først og fremst gråmåsar og svarbak. Det vart då mange fantastiske padleturar med kajak mellom øyane på leiting etter svartbakungar å merke. Til slutt enda totalen på 106 merka måsar, fordelt på gråmåsar, svartbakar, fiskemåsar og sildemåse.

Her er ein ringmerka lunde på veg inn i kolonien med mat.

Lunde, Runde 3.juli 2012



August

Denne månaden vart det satsa mest på måsar. Det vart då først og fremst lest av ring- og fargemerka individ. Men det var ikkje måsane som utgjorde det mest interessante denne månaden. Det mest interessante var nemleg at eg kom over ein grashoppesongar som mata ungar på Voksa så seint som den 27.august. Dette er så vidt eg veit det soleklart seinaste hekkefunnet av arten i Norge. Dette var også truleg kull nummer to. For i det samme området var der minst ein stor og sjølvsteindig årsunge som farta rundt.

Her er eit bilde av den einaste årsungen av grashoppesongar som vart

sett på Sandsøya og Voksa i 2012.

Grashoppesongar 1K M, Voksa 31.august 2012





September

I september vart det eit par turar til Ona på Romsdalskysten. Men eit ekstremt dårleg hausttrekk gjorde sitt til at det var heller lite spennande å sjå. Det beste på dei to opphalda som tilsaman varte ca. ei veke var svarthalespove, gulbrynsongar, tartarpiplerke og varsler. Altså ikkje det heilt store. Heime på øyane var det like dårleg. Det beste frå øyane heime var ein truleg aftenfalk på Voksa. Men det var så definitivt ingen ting å rope hurra for. Det var litt merkeleg, for M&R var definitivt ikkje i "sona" denne hausten. Andre stadar i landet derimot var det veldig, veldig bra, med den eine store rariteten etter den andre.

Her er eit bilde frå Ona.

Lappspove 1K, Ona 25.september 2012

Oktober

Det første som var verdt å legge merke til denne månaden  var Sandsøya og Voksa si første og faktisk einaste tartarpiplerke hausten 2012. Den vart sett rastande på Voksa den 9.oktober. Etter dette vart årets siste tur til Ona unnagjort. Dette var i jobbsamanheng. Men ein har no alltid både auger og øyrer åpne. Turen resulterte i tartarpiplerke, grulbrynsongar og sist men ikkje minst ein ung sabinemåse. Når eg kom tilbake på øyane heime vart det farta ein del runt på leiting etter raritetar, men det var ikkje før eg starta å satse på måsar igjen at det gav resultat. Den 12.oktober vart ein 3K grønlandsmåse sett på Sandshamna. Etter dette vart det sett ein ungemerka polarmåse som stamma frå Bjørnøya. Men den virkelige store dagen i oktober, ja faktisk heile hausten 2012 var den 19.oktober. Denne dagen vart det sett ein russiskmerka gråmåse, årsunge av grønlandsmåse og 2K polarmåsar. Før det small skikkeleg! Nemeleg ein KASPIMÅSE! Dette var M&R sitt tredje funn av arten, og sjølvsagt den tredje for Sandshamna på Sandsøya. Denne gongen var det ein subadult fugl, nærmare bestemt ein 3K. Dermed viste Sandshamna virkeleg sitt potensiale, og hausten var redda!

 Her er eit bilde frå "godagen" den 19.oktober. Med ein noko uvanleg

observasjon av ein havhest innom på hamna.

Havhest adult, Sandshamna/Sandsøya 19.oktober 2012

November

Denne månaden vart det berre satsa på måsar. Det resulterte i Sandsøya og Voksa sin andre dvergmåse. Ein adult fugl vart sett på Sandshamna den 6.november. Etter dette vart hausten sin andre årsunge av polarmåse sett den 15.november. Det også då på Sandshamna. Ellers vart det satsa litt på ring- og fargemerking av måsar. Dette resulterte i 16 ringmerka gråmåsar den 9.november. 

Her er eit bilde av polarmåse på hamna.

Polarmåse 1K F, Sandshamna/Sandsøya 15.november 2012

Desember

Atter ein månad og atter ein månad beståande av måseskåding. Denne månaden var det desverre til tider ganske får måsar. Men som alltid så får ein resultat når ein satsar litt. Resultatet i desember bestod av kvitmåsar. Nærmare bestemt 1 polarmåse og 3 grønlandsmåsar. Alle desse var årsungar. Den siste grønlandsmåsen var faktisk sett i dag, på den siste dagen av året. Ellers så vart min siste avleste måse lest av den 21.desember. Det var ein gråmåse merka i Nidarø i Trondheim. Med denne vart då totalen på avleste ring- og fargemerka måsar totalt i 2012 på 40 fuglar, noko som er meget bra. Her er sjølvsagt ikkje mine eigne merka måsar tatt med i oppsummeringa. Fleire av måsane er merka i England, eit par i Russland og sjølvsagt dei fleste får Norge.

Då avsluttar vi året med eit bilde av ein grønlandsmåse

i den lave desembersola.

Grønlandsmåse 1K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.desember 2012

Dermed er det til slutt berre å ønske alle til lykke med det nye året som er like rundt hjørnet. Så får vi håpe at 2013 kan bli minst like begivenheitsrikt... Godt nyttår!

Påkjøyrd havørn og ny nettside

I går var eg ein snartur på Barmen i Selje kommune i Sogn og Fjordane for å hente ein årsunge av havørn som hadde vorte påkjøyrd av ein bil. Det virka som om den hadde blitt truffen midt i brystet. Både vinge, nakke og føtter fungerte slik som dei skulle, så forhåpentlegvis så var den berre kraftig forslått og ikkje noko verre. No er den i gode hender... Den er nemleg i pleie hos Alv Ottar Folkestad. Så får vi berre krysse både fingrar og tær for at den kjem tilbake på vingene.

Her er eit bilde av den majestetiske fuglen.

Havørn 1K

Ny nettside
Ellers så har dei siste dagane blitt brukt til å få ei ny nettside på fote. No er den oppe og går. Etter kvart vil der bli lagt ut enda fleire bilder. Så det er berre å ta seg ein tur innom!

Her er ein link til den splitter nye nettsida: http://ingarsfuglebilder.net/

Havørn 2012

I år var det det siste året det skulle samlast inn havørnungar for overføring til Skottland. Det som kunne samlast inn var som ved alle dei føregåande, altså åra frå 2007 og t.o.m. i år 20 ungar. Men i år var det rett og slett ikkje mogleg. Ørnene har nemleg i år den dårligaste ungeproduksjonen sidan havørnprosjektet vart  oppstarta i 1974. Og aldri før har det blitt sjekka så mange reir i samband med overføringsprosjektet, men likelvel så blei det berre innsamla 6 ungar. Det vart vel sjekka nærmare 150 reir, og på eit normalår så ville vi hatt  langt over 20 ungar på eit slikt antall sjekka reir. I år blir det estimert ein ungeproduksjon på ca. 25%. Det som er normalt er på over 50%. Akkurat dette må nok kanskje veiret ta ein del av skulda for. Med mykje vind og nedbør la det nok ein dempar på "lysta" allereie før dei var skikkeleg i gong med ruginga. For når det kom snøv i påskeveka tok det ikkje lenge før eit stort antall ørner braut av. Lenger inn og nord i fylket kom det også store snømengeder dei aktuelle dagane, og då var det nok så gale at sjølv om motivasjonen hadde vore på topp så hadde nok mange brutt av. Men veirfaktoren er nok berre ein av mange faktorar som har spelt inn... Men slik er naturen ting går både opp og ned!

Her er eit par bilder av ungar frå i år.

Ein einslig ørneunge på reiret. Skal det samlast inn ein unge må det vere
minst to ungar på reiret. Når det ein sjeldan gong er tre ungar så kan det
samlast inn to. Trenden i år var at når ørnene først hadde ungar så
var det einslingar. Og flesteparten av desse var hannfuglar.

 Dette vart den nest siste innsamla ørneungen til Skottland.

Her blir havørnungane lasta om bord i flyet på Vigra som skulle frakte
dei til Skottland.

Fuglenytt ellers...
Den 21.juni vart myrsongaren som vart oppdaga på Remøya den 19.juni sjekka opp igjen på nytt. Og den var fortsatt på plass. Dermed vart det gjort eit skikkeleg lydopptak av songaren. På Voksa vart det natt til den 23.juni høyrd ein syngande grashoppesongar på den eksakt samme plassen som det vart høyrd eit syngande ind. den 5.juni. Oppførselen til fuglen gjer det slik at eg trur det muligens kan vere snakk om den samme songaren. Så kanskje er det vellykka hekking der i år. Ellers så sit fortsatt åkerriksa i Våge og syng. Den vart seinast høyrd syngande i natt som var.

Her er nokre lydopptak frå dei aktuelle dagane.

Myrsongar, Remøya (Herøy)


Gulsongar, Sandsvika (Herøy)


Åkerrikse, Våge, Sandsøya

Godt nyttår!

Då er 2011 så og seie over. Og for eit år det har vore.... Men mange, mange gobitar spreidd utover heile året! Då snakkar vi artar som musvåk, lerkefalk, grønlandsmåse ua. kumlieni, gulbeinmåse, fjellmyrløpar, elvesongar, tartarsongar, mongolpiplerke, markpiplerke, sibirpiplerke, hærfugl osv. Ein kan trygt seie at det vart mange store øyeblikk, som for alltid vil feste seg på minnet! Så må eg sjølvsagt ikkje gløyme alle grashoppesongarane.... For 2011 vil vel for all framtid stå igjen som grashoppesongaren sitt år på Sandsøya og Voksa.

Så då for vi berre håpe at 2012 kan bli minst like bra!! Kanskje til og med toppe 2011.... Ja, for det er jo lov å håpe!:)

Her er nokre bilder frå året som har gått....

Ein av dei totalt 34 forskjellige grashoppesongarhannane på øyane i 2011!

Lunde, avbilda under avlesing av fargemerka lundefuglar på Runde i
midten av april. Måtte det gå mykje, mykje betre med alle sjøfuglane på
Runde i 2012!!!!

Havørn 3K. Avbilda ved Voksevegen i november.
Havørna hadde eit produksjonsår noko under gjennomsnittet i 2011.
Blir 2012 betre...?!

Og heilt til slutt er det vel berre å ønske alle eit riktig godt nyttår!

Havørn 2011

Etter nokre veldig intensive veker med full fokus på å lokalisere, samt å samle inn ørneungar som skulle sendast til Skottland vart det nokre bilder. Her kan du sjå nokre av dei, samt eit lite videoklipp av ein av dei første ungane vi tok inn nyte eit herleg fiskemåltid.

Bilda er i kronologisk rekkefølge. Frå starten og fram til slutten på prosjektet.

Havørnreir med 2 ungar og ei FANTASTISK utsikt!

Årets einaste kull med 3 ungar. Ikkje særleg fornøgde med besøket..

I ferd med å "samle inn" ein unge..

So er det på tide med ein liten biltur...

Her har vi gjengen med 16 havørnugar morgonen før dei skulle flygast
over til Skottland. Alle viser ikkje på bildet.

I ferd med å bli lasta om bord på flyet.

Ombord på flyet, og snart klar for "takeoff".

Fiskemåltid..
Her er ein videosnutt av ein havørnunge som er i ferd med å ete fisk. (Sjå videoen i HD for bedre kvalitet!)