onsdag 26. februar 2014

Vår i lufta...

I løpet av dei siste dagane så har våren virkelig meld sin ankomst. Årets første gravender har vore på plass i ca. ei og ei halv veke. Og i løpet av dei to siste døgna (25. og 26.feb) så har dei første tjeldane også dukka opp. Dette er litt over ei veke tidligare enn dei (tjeldane) har ankomt dei siste åra. Vidare så vart det observert fire viper på Voksa i går. Men det mest overraksande av alle vårteikna, var årets første linerle som blei observert på Sandshamna på Sandsøya i dag. Erla var riktig nok av den Britiske underarten yarrellii, og som på godt norsk blir kalla svartryggerle. Denne hekkar i hovudsak på dei Britiske øyane, og dei overvintrar både lenger vest og mange av dei også lenger nord enn "vår" linerle. Så er det ei erle som blir observert tidlig på året, så er det ikkje usannsynleg at det er snakk om denne underarten. Dei fleste av "våre" linerler som er av underarten alba, overvintrar i Sør-Europa, i Midausten og NØ-Afrika. Hos oss heilt nord på Vestlandet brukar den å ha ankomstdato rundt den 10.april. Riktig nok så brukar det årleg å overvintre både linerler og svartryggerler lenger sør langs kysten i Norge. Men her nord er det svært sjeldan å sjå dei på denne tida av året.

Her er eit par bilder av dagen overraskelse.
Svartryggerle 3K+ M, Sandshamn/Sandsøya 26.februar 2014
 
Svartryggerle 3K+ M, Sandshamn/Sandsøya 26.februar 2014

 
Stasjonære gobitar...
Ellers så har det også dei siste dagane blitt sett ein del gjennom måsane på hamna. Der har no KASPIMÅSEN som først blei oppdaga den 14.februar blitt stasjonær. Når det er snakkk om GULBEINMÅSEN så held den seg også fortsatt i nærområdet. I løpet av dei to vekene det har gått sidan eg først oppdaga "gulbeinen" så har den blitt observert fire forskjellige dagar. Sist gulbeinmåsen blei sett var i går, altså den 25.februar. I dag vart den ikkje observert, men kaspimåsen viste seg godt, og det virkar ikkje som den har det travelt med å kome seg avgårde. Ellers så er der også to 2K grønlandsmåsar og ein 2K polarmåse på hamna. Alle desse kvitmåsane er snakk om fuglar som har vore stasjonære ei god stund.

Utanom desse små og store raritetane, så har eg i løpet av dei siste dagane også fått lest av ein god del fargemerkte måsar. Dette er då snakk om fuglar som eg ikkje har merkt. Det har vore gråmåsar frå Troms(2), Hordaland(4), Rogaland(2), Vest-Agder(1), Aust-Agder(1) og Akershus og Oslo(1). I tillegg til desse frå Norge, så har eg hatt ein adult gråmåse frå Tyskland. Fuglen frå Tyskland fikk eg dessverre ikkje lest av heile koda til. Det har også blitt sett to fuglar som er merkte i søraust-England. Ein 2K gråmåse og ein 5K+ svartbak. Dette viser berre at det er svært mykje fugl, frå eit stort område, som samlar seg her på nordvestlandet no under den mest intensive perioda med fiskeri. Og fiskeriet er langt frå over... Så forhåpentlegvis dukkar det opp endå meir interessant i den nærmaste framtid.

Her er eit par bilder av gulbeinmåsen frå i går.
Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 25.februar 2014
Frå venstre: Gulbeinmåse 2K, svartbak 2K og gråmåse 3K.

Gulbeimåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 25.februar 2015

fredag 21. februar 2014

KASPIMÅSE og GULBEIMÅSE m.m. 17-21.02.14

Her er ein fiskebåt på veg inn frå havet med eit "mulder" av måsar rundt seg.
I løpet av dei siste fire dagane så har det blitt ein del timar utandørs. Der har eg prøvd å få med meg det meste som bevegar seg på øyane på denne tida av året. Men sjølvsagt så har det gått med flest timar på å sjå gjennom måsane på Sandshamna. I starten på veka gjorde det fine veiret sitt til at det til slutt berre var nokre få titals måsar igjen på hamna. I dag derimot, var det igjen mykje fugl å sjå. For med dårligare ver med både vind og nedbør, kjem det også fleire måsar innomskjærs. Og med eit stort antall måsar var også alle muligheiter der. Sjølvsagt så håpar ein på å finne eit eller anna nytt, men det var det lite av i dag. I staden greidde eg noko som eg har håpt skulle skje, men strengt tatt ikkje trutt noko særleg på. Det vil seie å få sett KASPIMÅSE og GULBEIMÅSE på samme dag. Det er ikkje mange lokalitetane i landet som har både kaspi- og gulbeinmåse på lista si, og då i tillegg å få sett begge desse sjeldne artane på samme dag... Då kan ein i hvertfall ikkje klage!

Kaspimåsen var stasjonær på hamna i fem dagar. F.o.m. den 14. t.o.m. den 18.februar. Etter eit par dagar utan å ha blitt sett, så var den igjen på plass på hamna i dag. (21.feb.) Dermed har den no vore i området i akkurat ei veke. Når det gjeld gulbeinmåsen som først blei oppdaga den 12.feb., så var den på plass igjen i går (20.feb.). Det samme var den også i dag. Då har den holdt til i området i heile ni dagar. Forhåpentlegvis så held dei begge seg ei god stund til... Eg kunne i hvertfall tenkt meg å få enda betre bilder av særleg gulbeinmåsen.

Her er nokre bilder av både kaspi- og gulbeinmåsen frå dei siste dagane.
Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna 17.februar 2014
Her med ein 2K gråmåse rett bak seg
 
Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna 17.februar 2014
Her er kaspimåsen nærmast. Dei andre måsane er gråmåsar.
 
Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 20.februar 2014
Her med ein 2K gråmåse t.v.

Gulbeinmåse 2K (1.vinter) F, Sandshamna/Sandsøya 20.februar 2014


Grønlands...
Av andre artar som har vore innom på hamna i løpet av veka så langt, kan det nemnast at det den 17.februar vart sett ein adult grønlandsmåse. Dette vart då den sjuande grønlandsmåsen som har blitt observert på lokaliteten etter nyttår. I tillegg til den adulte så har minst eit par av dei stasjonære 2K-fuglane også blitt sett. I går var eg også ein tur til Vågsøya, heilt nord i Sogn og Fjordane for å telle sjøfugl. Denne sjøfugltellinga blir gjort årleg, og dette er det andre året på rad eg er med. Under tellinga vart det ikkje sett noko utanom det vanlige. Det var først på veg heim frå tellinga at eg kom over noko litt interessant. Og du gjetta rett, sjølvsagt var det snakk om ein måse. For på Raudeberg, nokre kilometer nord for Måløy satt det ei lita flokk med måsar. I den flokk var der også ein nydelig 2K grønlandsmåse. Under kan du sjå eit bilde av fuglen.

Grønlandsmåse 2K (1.vinter), Raudeberg, Vågsøy kommune 20.februar 2014



Gjess...
På Voksa held fortsatt sædgjessene (flesteparten ua. rossicus) stand. Desse har no vore på plass på øya i tre veker. På det meste var antallet på sædgås oppe i 33 ind. For fire dagar sidan (17.feb.) var det derimot gått ned til 28. No har det også komt inn ein ny art i flokka. Det vart nemleg sett ei kvitkinngås i lag med alle sædgjessene den 17.februar. Under kan du sjå eit bilde av kvitkinngåsa, samt eit par bilder av sædgås.


Kvitkinngås 3K+, Voksa 17.februar 2014

Sædgjess ua. rossicus, Voksa 12.februar 2014

Sædgjess ua. rossicus, Voksa 12.februar 2014

lørdag 15. februar 2014

KASPIMÅSE m.m. på Sandshamna 15.02.14

I dag vart det nok ein tur på hamna for å sjå gjennom måsane. Målet var å finne igjen KASPIMÅSEN frå i går, og å få enda fleire bilder av fuglen. Nesten litt overraskande så var den faktisk fortsatt på plass. Den vart som i går sett for det meste ved fiskemottaket, der den var aktivt næringssøkande. Ellers var det som det har vore dei siste dagane eit enormt antall med måsar. Blant desse var det i motsetning til i går også sett kvitmåsar, då fordelt på
2 2K grønlandsmåsar og 1 2K polarmåse. Alle desse kvitmåsane er fuglar som har vore på plass sidan midten av januar. Ellers vart det ved Voksevegen, mellom Sandsøya og Voksa sett ein 3K sildemåse. Sildemåsen er ei stor sjeldenheit vinterstid, då dei fleste sildemåsane forlet landet, og normalt overvintrar lenger sør i Europa og nord-Afrika. (Dette gjeld dei vestlige underartane graellsii og intermedius)

Sildemåsen (3K/2.vinter) er det mulig å sjå bilde av her: http://artsobservasjoner.no/artportalen/gallery/images/swe/birds/2014/large/391087.jpg
http://artsobservasjoner.no/artportalen/gallery/images/swe/birds/2014/large/391088.jpg
http://artsobservasjoner.no/artportalen/gallery/images/swe/birds/2014/large/391089.jpg

Når det gjeld kaspimåsen så er det ein av dei råaste fuglane eg har sett. Kombinasjonen lite pæreforma hovud, og langt relativt kraftig nebb gir den mildt sagt ein meget røff look. Det er akkurat slik ein vil at ein kaspimåse skal sjå ut!
Her er nokre bilder av "kaspien".
Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.februar 2014
Ut i frå den generelle størrelsen, samt lite og avrunda hovud og ikkje alt for
kraftig nebb, kan det her vere snakk ein hofugl.

Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.februar 2014

Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.februar 2014

Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.februar 2014

Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 15.februar 2014

fredag 14. februar 2014

KASPIMÅSE på Sandshamna 14.02.14

Full aktivitet på fiskemottaket på Sandshamna.


Fortsatt høgt oppe etter M&R sin tredje gulbeinmåse i forgårs, hadde eg i dag igjen anledning til å få sjekka måsane på Sandshamna. Og måsar var der nok av, det var vel muligens ein stad mellom 2000-3000 fuglar å sjå innom på hamna. Veiret i dag var heilt perfekt, i hvertfall med tanke på å få flest mulig måsar inn frå havet. Når ein har "surt" ver, med vind og litt nedbør er det fleire måsar som følger båtane innomskjærs, og dei held seg ikkje på havet til den grad som dei ville ha gjort ved fint veir. Når alt låg så godt til rette for å finne både det eine og det andre, så var det berre å kome seg ut å få sett gjennom måseflokkane. Og ikkje lenge etter at eg hadde komt meg i felten small det! Denne gongen var det ikke ein gulbeinmåse, men i staden ein KASPIMÅSE! Tidligare så har eg sett 4-5 kaspimåsasar på Sandshamna, noko som også utgjer alle funna  av arten i M&R. Sidan eg såg mine første to kaspimåsar i februar i 2010, er det berre i 2011 eg ikkje har hatt kaspimåse innom på hamna.. Funna mine av kaspimåse og gulbeinmåse er dei nordligaste i Norge, og ser ein på funn totalt innan for landets grenser av "kaspi", er det heller ikkje så alt for mange titals av dei. Degge artane er rett og slett store sjeldenheiter her til lands. Dei nærmaste hekkelokalitetane til kaspimåse ligg i Polen og Tyskland, og dei overvintrar i moderate antall opp til Danmark og sør-Sverige. I Norge er dei fleste funna av kaspimåse frå Vest-Agder og Østfold.

Dagens måse var ein 2K/1.vinter fugl. Den vart oppdaga flygande ved fiskemottaket, og var litt til og frå ei stund. Først såg eg fuglen berre med augene. Det som var slåande ved måsen var kontrastane, då mellom kvit hovud og underside, vidare gyllen brune vingedekkarar, samt relativt mørke indre hsf. Det som også var påfallande var den atletiske kroppen, samt dei lange og svært smale vingene. Etter at eg fikk tatt bilder og sett nærmare på detaljar av fuglen, datt alle karakterane på plass, og det var ikkje lenger tvil om hvilken art det var snakk om. Eg kan vel trygt seie at eg drog litt på smilebåndet. For å finne både gulbeinmåse og kaspimåse i løpet av tre dagar, var mildt sagt over all forventning. Ja, det er nesten slikt ein ikkje tørr å drømme om.

Her er nokre bilder måsen...
Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.februar 2014
I felt legger ein fort merke kontrastane i fjørdrakta. Den er i hovudsak farga
 i tre forskjellige fargar, kvit (underside, hovud, stjertdekkarar/indre stjert),
grålig (rygg og skulderdekkfjør), og gyllen brun (vingedekkarar). Ein skal
leite ei stund for å finne gråmåsar som viser liknande teikningar, men dei finst.
Då er det greitt å ha jizz, samt form på hovud og nebb å støtte seg til.
  
Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.februar 2014
Her ser ein dei relativt mørke indre hsf. Desse er perfekt teikna for arten.
  
Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.februar 2014
Legg merke til den smekre og elegante kroppen, samt dei svært smale og
lange vingene. Vidare ser ein godt det lange og smale nebbet, som i
samband med hovudform, og hovud og nakketeikningar gir den
ein røff "look".

Kaspimåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 14.februar 2014
Her viser måsen den veldig lyse vingeundersida, noko som er innertiar
for "kaspi". Dei kan riktig nok vise mørkare undre arm- og hånddekkarar enn
dette, men for at måsen skal vere 100% klassisk, må teikningne på
vingeundersida vere slik.


Første for Norge...
I løpet av den siste veka har det blitt lest av fleire gråmåsar med fargeringar som då ikkje er merkt av meg, eller for så vidt andre her på Sunnmøre. Dette har vore fuglar frå Hordaland, Vest-Agder og Østfold. I tillegg til desse måsane som er merkte innan for landets grenser, så har eg hatt ein som er enda meir interessant. Det satt nemleg ein voksen gråmåse på hamna den 11.februar med ein kvit fargering med svart skrift. Etter å ha gått inn på http://cr-birding.org/ og søkt gjennom fargemerkingsprosjekta der, fann eg ut at det måtte vere ein måse som er merkt på Guernsey like utanfor kysten på Frankrike, i den Engelske kanal. Etter å ha rapportert måsen til Paul K. Veron på nettsida http://birdrings.digimap.gg/, fikk eg vite at dette faktisk var den første gråmåsen som er merkt på Guernsey og som har blitt observert i Norge. I dag var den igjen på plass, denne gongen i Sandsvågen på Sandsøya.

Under kan du sjå eit bilde av måsen, samt sjå eit oversiktskart der ringmerkings- og funnstaden er plotta på kartet.
Gråmåse 7K+ (6.vinter eller eldre)
Gråmåsen 7CW6 vart ringmerkt som ein fullt utfarga, adult fugl den 21.mai i 2012. Ringmerkingsstaden er ei søppelfylling heilt nord på Guernsey. Dei to observasjonane av måsen på Sandsøya er dei to einaste av måsen etter merking.
Avstanden mellom Guernsey og Sandshaman er 1500km.

onsdag 12. februar 2014

GULBEINMÅSE m.m. på Sandsøya/Voksa 01-12.02.14

I løpet av månaden så langt så har det nesten dagleg blitt turar i felten. Der har det i hovudsak selvfølgelig blitt satsa på måsar. Vi er no nemleg inne i den beste perioda der det er mest fiskeri, og dermed er dette den tida på året det også er flest måsar å sjå. Tusen på tusen av fuglar er det no å sjå langs Sunnmørskysten, noko som direkte oversatt vil seie at muligheitene virkelig er der med tanke på å finne godbiten. Heilt sør i landet har det den siste tida blitt sett fleire gulbein- og kaspimåsar. Dette har berre vist at muligheitene er der. Her på nordvestlandet, heilt sør i M&R har det derimot vore heller labert med tanke på dei virkelige gobitane. Eg hadde riktig nok Sandsøya og Voksa sin tredje dvergmåse (adult) innom på hamna den 3.februar, men ellers så har det gått i grønlandsmåsar og ein polarmåse. Men det har då igjen vore snakk om stasjonære fuglar, og fint liten nytt.

I løpet av den siste veka har det derimot tatt seg kraftig opp, med fleire spennande avlesingar på fargemerkte gråmåsar, både frå inn og utland. (desse vil eg kome tilbake til i eit seinare blogginnlegg). Men fortsatt så har den virkelige prikken over i'en magla. Eller det vil seie heilt til i dag. I dag vart nemleg M&R sin tredje GULBEINMÅSE sett rastande på Sandshamna. Både i 2010 og 2011 vart det sett ein adult gulbeinmåse på lokaliteten, og eg har lenge ønska meg samme art, berre i ei annan aldersklasse. I dag fikk eg begge ønska oppfylt. For gulbeinmåsen som vart sett var nemleg ein 2K/1.vinter fugl. Denne nasjonale sjeldenheita, med ikkje alt for mange titals funn av totalt i Norge, vart først sett sittande med brystet rett i mot. Og gjett om det var verdt å sitte dei 15 minutta det tok før fuglen tok til vingene. Dess meir eg fikk sett av fuglen dess fleire karakterar var det som gikk i boks med tanke på sikker artsbestemming. Det er nemleg svært mange karakterar som skal stemme for å kunne claime gulbeimåse. Ein må jo tross alt kunne utelukke både gråmåse og sildemåse. Men når alt stemmer ned til den minste detalj er saka relativt grei...

Her er nokre bilder av dagens mest eksklusive.
Gulbeinmåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 12.februar 2014
Ut i frå størrlesen på fuglen så må det her vere snakk om ei hoe. Legg spesielt 
merke til hovud og nebbform, samt jizz, alt dette er innertiar for "gulbein".
Vidare så kan ein legge merke til at den har mytt fleire små og mellomste
armdekkarar til 2.generasojns fjør. Akkurat slik det skal vere på denne
tida av året hos 2K gulbeinmåse.

Gulbeinmåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 12.februar 2014
Her ser ein den lyse undersida som står i kontrast mot dei relativt mørke
undre arm- og handdekkarane. Legg også merke til det smale og fine stjert-
båndet, samt dei passelig fine og mørke indre hsf. med mørkt utfan og
lyst innfan.

Gulbeinmåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 12.februar 2014
I flukt virka fuglen veldig smekker, med lange og smale vinger. Her er den
avbilda i lag med gråmåsar.

Gulbeinmåse 2K (1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 12.februar 2014
Her står den atletiske gulbeinmåsen i blant tungbuka gråmåsar, og
ein 2K grønlandsmåse (rett tv. bak gulbeinmåsen)
 
For dei som har lyst til å studere gulbeinmåsar nærmare så er det eit veldig bra bildemateriale på denne sida: http://gull-research.org/ylg/1cyjuly.html 

 
Årets sjuande...
Så langt i år så har det blitt sett seks forskjellige 2K grønlandsmåsar på hamna. Av desse så har fem av dei vore stasjonære inntil nylig. I dag dukka årets sjuande grønlandsmåse opp, og som alle dei seks foregåande så var det denne gongen også snakk om ein 2K-fugl.
 
Her er eit par bilder av dagens grønlans.
Grønlandsmåse 2K (juvenil/1.vinter), Sandshamna/Sandsøya 12.februar 2014